راه تشخیص و درمان عفونت گوش میانی چیست؟

علم پزشکی به تازگی پیشرفت های چشمگیری داشته است و یکی از آن ها تشخیص عفونت گوش و افتراق آن از وجود یا عدم وجود مایع در آن طرف پرده صمغ به وسیله تاباندن نور مادون قرمز به درون مجرای گوش است تشخیص عفونت میانی گوش با این روش به راحتی امکانپذیر خواهد بود دستگاهی به نام اتوسکوپ می تواند به شما در مشاهده داخل گوش کمک کند.

تخمین زده می‌شود که تنها در ایالات‌متحده هرسال برای دو میلیون کودک به‌غلط تشخیص عفونت گوش‌داده شده و به آن‌ها آنتی‌بیوتیک‌هایی که لازم ندارند داده می‌شود. پزشکان برای دیدن داخل گوش از دستگاهی به نام اتوسکوپ استفاده می‌کنند. این دستگاه نور را به درون گوش تابانده تا مسیر مجرای آن مشخص شود ولی در انتهای مجرای گوش پرده صماخ قرار دارد. پس آن‌طرف پرده که کدر است دیده نمی‌شود.

حالا محققان MIT توانسته‌اند بجای نور مرئی از نور مادون‌قرمز برای دیدن داخل گوش استفاده کنند. آن‌ها می گویند پزشک با کمک نور مادون‌قرمز می‌تواند آن‌طرف پرده صماخ را ازنظر وجود یا عدم وجود مایع به‌راحتی بررسی کند. وجود مایع در آن‌طرف پرده صماخ نشانه عفونت است.

به‌این‌ترتیب محققان عقیده دارند با کمک نور مادون‌قرمز می‌توان بهتر عفونت‌های گوش میانی را تشخیص داده و آن را تحت درمان قرار داد. نتایج تحقیق در این زمینه در مجله PNAS منتشرشده است

برخی عفونت‌ها مانند سرخجه در زمان جنینی می‌تواند باعث اختلالات شدید در شنوایی گردد. گروه دیگری از عفونت‌ها در ابتدای تولد نیز می‌توانند آسیب‌های جدی به شنوایی برسانند؛ همچون بیماری آنفلونزا، سر خک و اُریون.

عفونت در گوش میانی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های عفونی در کودکان 1 تا 10 ساله است. تقریبا 90% کودکان در این محدوده سنی حداقل یکبار دچار این عفونت می‌شوند این بیماری معمولا به دنبال سرما خوردگی شروع شده و درد گوش تب و بی‌اشتهایی از علایم مشخصه آن می‌باشد. خوشبختانه با درمان مناسب و به موقع بهبود یافته و هیچ عارضه‌ای بجا نمی‌ماند.

بیماری مهم دیگر در کودکان التهاب غیر عفونی گوش میانی می‌باشد که بدون علایمی همچون درد و تب بوده و تنها زمانی مشخص می‌شود که والدین یا مربیان متوجه کم شنوایی کودک می‌شوند. نام این بیماری (اتیب سروز)می‌باشد و یکی از مهم‌ترین دلایل کم‌شنوایی اطفال است. در مراحل پیشرفته، درمان آن جراحی است. عفونت مزمن در گوش از دیگر بیماری‌های رایج می‌باشد. در این حالت عفونت باعث پارگی پرده گوش شده و به دنبال آن عفونت‌های مکرر و یا دایمی ایجاد می‌شود. این بیماری باعث کاهش شنوایی، ترشحات چرکی بدبو از گوش و در برخی مواقع عوارض خطرناکی همچون فلج عصب صورت، مننژیت و یا آبسه مغزی و یا سرگیجه دارد. درمان آن فقط جراحی است. بیماری نسبتا شایع دیگر اتواسکلروز است در این بیماری شنوایی به دلیل چسبندگی استخوانچه‌ها در گوش میانی به تدریج کم می‌شود و معمولا در سنین نوجوانی و جوانی ظاهر می‌گردد. درمان این بیماری گذاشتن سمعک و یا جراحی است. بیماری نسبتاً شایعی بنام منیر(menierez dx)می‌تواند علایمی همچون سرگیجه، کاهش شنوایی، وِز وِز و پُری گوش به وجود آورد. این بیماری معمولا یک طرفه و پیشرونده است.

تشخیص بیماریهای گوش:

در اکثر موارد پزشک با گرفتن شرح حال، معاینه فیزیکی و اخذ آزمایش شنوایی و یا در مواردی آزمایشات خون و یا تصویربرداری به تشخیص می‌رسد. علایمی همچون کم شنوایی، ترشح، درد، وِز وِز، سرگیجه و مدت زمان و یا تکرار آن، باید بیان گردد. وجود هرگونه بیماری چون دیابت، فشارخون، بیماری‌های غددی مثل تیروئید و ضربه به گوش و یا مصرف داروها و سوابق فامیلی باید با پزشک در میان گذاشته شود. سپس پزشکتان با معاینه دقیق و با استفاده از وسایل مخصوص به بیماری شما پی ببرد. در بسیاری از مواقع گرفتن تست شنوایی لازم است که نشان دهنده نوع و میزان کم شنوایی است. استفاده از سی‌تی‌اسکن و MRI نیز در پاره‌ای از اوقات ضروری است. کودکان و نوزادان نیاز به تست‌های اختصاصی و پیشرفته تشخیص دارند.

پیشگیری:

همچون بسیاری از بیماری‌های دیگر، در اینجا نیز پیشگیری نقش بسیار پر رنگ و قابل توجهی دارد. در مواردی مثل وراثت، تنها با آگاهی دادن و مشاوره قبل از ازدواج می‌توان از افزایش نسل بیماران با ناشنواییِ عمیق جلوگیری کرد. در

گوش میانی مراجعه به موقع به پزشک و درمان مناسب مانع از بروز عوارض همچون پارگی پرده گوش، از بین رفتن استخوانچه‌ها و تبدیل آن به عفونت مزمن که درمان مشکل‌تری دارد، می‌شود. عدم قرارگرفتن در محیط‌های پُر سر و صدا و استفاده از محافظ‌های گوش می‌تواند از بروز عوارضی که بعضاً علاج ناپذیرند، جلوگیری کند.

درمان:

درمان پارگی پرده گوش، از بین رفتن یا چسبندگی استخوانچه و عفونت‌های مزمن تنها از طریق جراحی امکان‌پذیر است. خوشبختانه با استفاده از روش‌های علمی جدید در جراحی و کاربرد تجهیزات و وسایل پیشرفته، شانس موفقیت دراین گونه اعمال به حدود90% رسیده است.

کاشت حلزون:

درکودکان زیر 4 سال که تکلم را یاد گرفته و

بسیار شدید و یا کامل دو طرفه باشند و یا افراد بزرگسالی که پس از یادگیری تکلم به هر دلیلی کر شده باشند، از عمل جراحی کاشت حلزون استفاده می‌شود. دراین جراحی یک حلزون مصنوعی طی عمل جراحی دقیقی در داخل گوش کار گذاشته می‌شود. در نتیجه، فرد قادر به شنیدن می‌گردد. البته این افراد نیاز به جلسات مکرر توان‌بخشی و گفتار درمانی برای شنیدن و تکلم دارند.

سمعک گوش:

سمعک دستگاه کوچک و ظریفی است که صوت را پس از تقویت به داخل گوش هدایت می‌کند. سمعک‌ها انواع مختلفی دارند که بسته به نوع بیماری و میزان کم شنوایی به جیبی، پشت گوش و درون گوش تقسیم می‌شوند. نوع داخل گوش کاملا پنهان بوده و مشکل ظاهری و زیبایی را حل می‌کند. سمعک‌های نسل جدید بر خلاف اسلافشان یک رایانه کوچک قابل تنظیم و برنامه‌ریزی می‌باشند و بسیاری از معایب قدیمی‌ها مثل سوت زدن را ندارند و تحمل و استفاه از آنها بسیار بهتر شده است.