داخل بینی با غشای مخاطی پوشیده شده است که بینی را مرطوب نگه می دارد و ما را در برابر ورود اشیای خارجی به داخل بینی از طریق استنشاق مصون می دارد.
در برخی موارد داخل بینی خشک و دردناک می شود و شما در بینی خود احساس خارش می کنید که در برخی موارد منجر به خون دماغ شدن نیز می شود. در این وضعیت، روشهای مختلف درمانی و برخی درمانهای خانگی می تواند بینی را مرطوب نگه دارد.
خشکی بینی چیست؟
خشکی بینی یکی از علائم نامطلوب بودن شرایط محیطی است و همچنین می تواند ناشی از عوارض جانبی برخی از داروها نیز باشد. بینی به میزان خاصی از رطوبت نیاز دارد تا بتواند درست عمل کند، شرایط بسیار گرم یا بسیار سرد باعث خشک شدن داخل بینی می شود. آب و هوای گرم و خشک، رطوبت پایین و تهویه نامطبوع می تواند باعث خشکی بینی شود. خشکی بینی ممکن است از عوارض جانبی برخی داروها مانند آنتی هیستامین و داروهای ضد احتقان باشد. بسیاری از مردم به دلیل مصرف زیاد داروهایی مانند آنتی هیستامین و اسپریهای بینی دچار خشکی بینی می شوند.
علت خشک شدن بینی چیست؟
بسیاری از داروها عوارض جانبی دارند که یکی از این عوارض می تواند خشکی بینی باشد. برخی داروهایی که باعث خشکی بینی می شوند عبارتند از آنتی بیوتیکها، آنتی هیستامینها و داروهای ضد احتقان. مصرف زیاد یا سوءمصرف داروهایی که برای رفع احتقان به کار برده می شوند به خصوص اسپریهای بینی ممکن است به خشکی بینی منجر شود.
وضعیت آب و هوایی محیط مانند رطوبت پایین نیز ممکن است باعث خشک شدن بینی شود. در هوای بسیار گرم و خشک که رطوبت لازم برای مسیر عبور هوا در بینی فراهم نیست، داخل بینی دچار خشکی می شود. خشکی بینی برای سیستم تنفسی مضر است زیرا بینی هوایی که وارد ریهها می شود را مرطوب می کند. غشای مخاطی بینی که سیستم تنفسی را پوشانده است برای کارکرد صحیح خود نیاز به رطوبت کافی دارد و مانند بزاق در دهان که نقش تمیزکنندگی دارد عمل می کند.
برخی از دلایل شایع
شرایط محیطی که در آن رطوبت به اندازه کافی نیست و می تواند باعث خشکی بینی شود عبارتند از:
تهویه مطبوع
آب و هوای بیابانی
گرمای داخلی ساختمان (گرمای ایجادشده و گرمای تابشی)
سونای بدون بخار
برخی دیگر از دلایل خشکی بینی
بینی خشک می تواند به دلیل ابتلا به بیماریهای دیگر نیز به وجود آید که برخی از آنها عبارتند از:
مصرف داروهایی مانند ضد احتقان ها، آنتی هیستامینها و آنتی کولینرژیک ها
سوءاستفاده از اسپریهای بینی
سندرم شوگرن
برخی از دلایل خطرناک
در برخی موارد، خشکی بینی ممکن است علامت بیماریهای مهلک و خطرناکی باشد که باید به صورت اورژانسی مورد رسیدگی و درمان قرار گیرند. این بیماریها شامل عفونتهای جدی و خطرناک سیستم تنفسی می شود.
علائم
خشکی بینی ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که به شدت به بیماریها، اختلالات یا ناهنجاریهای زمینهای بستگی دارد. بیماریهایی که بر بینی تأثیر می گذارند ممکن است سیستمهای دیگر بدن نیز را برگیرند.
علائم مرتبط با بینی که ممکن است همراه با خشکی بینی ایجاد شوند
خشکی بینی ممکن است با علائم دیگری در بینی همراه باشد که برخی از آنها عبارتند از:
خونریزی
تغییر یا اختلال در حس بویایی
احتقان و گرفتگی بینی
قرمزی، گرم شدن و تورم
برخی دیگر از علائمی که ممکن است با خشکی بینی همراه باشند
خشکی بینی ممکن است با علائم مرتبط با سیستمهای دیگر بدن نیز همراه باشد. برخی از این علائم عبارتند از:
تاری دید
خواب آلودگی
خشکی چشمها
خشکی دهان
خشکی پوست
بی اشتهایی
خستگی و ضعف طولانی مدت
بثورات پوستی (جوشهای پوستی)
تورم غدد بزاق
عوارض
از آنجا که خشک شدن بینی می تواند باعث بیماریهای خطرناکی شود، درمان اشتباه نیز می تواند باعث ایجاد عوارض و آسیبهای دائمی شود. زمانی که بیماری زمینه ای تشخیص داده شد، باید به دقت برنامه درمانی که پزشک به شما می دهد را رعایت کنید زیرا این برنامه جهت کاهش احتمال ابتلا به عوارض بعدی این بیماری برای شما طراحی شده است. برخی از عوارض خشکی بینی عبارتند از:
لارنژیت
فارنژیت
کیفیت پایین خواب
خونریزیهای مکرر
سینوزیت
گسترش عفونت
روشهای درمانی
روشهای درمانی متداول
روشهای درمانی متداول، بر بهداشت و افزایش رطوبت مخاط بینی متمرکز است. پمادها، روغنها، اسپریها و محرکهای بینی سلامت مخاط باقیمانده بینی در افراد مبتلا به سندرم بینی خالی را حفظ کرده و بهبود می دهند، این کار با حفظ رطوبت و از بین بردن عفونت و عوامل محرک انجام می شود. این روش درمانی، خشکی بینی را درمان نمی کند زیرا نمی تواند شاخکهای آسیبدیده یا از دسترفته را بازگرداند. به هر حال، این گونه روشهای درمانی می تواند به کنترل برخی از علائم مانند کاهش درد و رنج (اثرات تسکینی)کمک کند:
استفاده منظم قطره سالین به طور روزانه همیشه توصیه می شود. برخی از بیماران ترجیح می دهند به جای استفاده از سالین از محلول لاکتات رینگر استفاده کنند زیرا فکر می کنند که برای مخاط بینی آنها بهتر است، برخی از مطالعات تجربی نیز صحت این ادعا را تأیید می کند. سالین، اسپریها یا ژلهای مرطوب کننده حاوی لاکتات یا اسید هیالورانیک همیشه زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که روش دیگری برای مرطوب کردن بینی وجود نداشته باشد.
روغن کنجد می تواند برای رفع خشکیهای شدید بینی مؤثر واقع شود.مقادیر زیادی سوپ و نوشیدنیهای گرم بنوشید. بهتر است از مصرف کافئین پرهیز کنید.از دستگاه مرطوبکننده هوا در هنگام خواب استفاده کنید (بخور گرم یا سرد را در اولویت قرار دهید)در هنگام خواب از دستگاه CPAP که هوا را مرطوب می کند استفاده کنید.
از طب سوزنی و شیاتسو برای بهبود خونرسانی به بینی و عملکردهای عصبی بهره بگیرید.لباس گرم بپوشید و در محیط گرم بخوابید.فعالیتهای فیزیکی و ورزش منظم و داشتن یک سبک زندگی سالم از اهمیت زیادی برخوردار است.
توصیه های دیگر
طب سوزنی و شیاتسو می تواند به خونرسانی بهتر به بینی و بهبود عملکردهای عصبی کمک کند.
لباس گرم بپوشید و محل خواب خود را گرم نگه دارید.
به طور منظم ورزش کنید و یک سبک زندگی سالم داشته باشید.
روشهای درمانی مبتنی بر جراحی (ایمپلنت)
در روشهای جراحی برای درمان خشکی بینی از ایمپلنت برای بیمارانی که شکاف شاخکهای آنها بزرگ شده است استفاده می شود. این روش درمانی می تواند باعث بهبود تنفس شود اما بر اساس گزارشهای بیماران، در درمان خشکی بینی چندان مؤثر نبوده است. این جراحی برای بازسازی ساختار هندسی قسمت داخلی بینی و مسیر عبور هوا به کار برده می شود (قسمت پایینی، میانی و بالایی مجرای تنفسی). این امر معمولاً از طریق کاشت ایمپلنت قابل حصول است. در روش جراحی، پشت حفره عریض شده بینی، تنگ می شود یا قسمت برداشته شده شاخک هابا پروتز، حجیم و پر می شود و یا به وسیله آن چه که به آن نئوتوربینات یا شاخک بینی مصنوعی گفته می شود پر می شود.
بافت شاخک بینی یک بافت منحصر بفرد بوده و قسمتی دیگری در بدن وجود ندارد که بتوان این نوع بافت را از آن قسمت برای پیوند برداشت. به هر حال امکان بازسازی برخی عملکردها با بازسازی برجستگیهای طبیعی و متناسب بینی به وسیله ایمپلنتها وجود دارد و بنابراین می توان ظرفیتهای بینی برای اعمال فشار کافی، مسیر عبور هوا، گرما، رطوبت، فیلتر و احساس گردش جریان هوا را برای بیمار بازگرداند. با گرافتهای مختلف ایمپلنتی و قرار دادن مواد زیر مخاط در محل صحیح، جراح امید دارد که بتواند ساختار شاخک بینی را مشابه شاخکهای اصلی ساخته تا بتواند چهار کار انجام دهد:
محدود کردن حجم جریان هوا، فقط به اندازهای که مخاط بینی بتواند آن را تحمل کند؛ در حالی که هوای کافی برای تنفس از این مسیر عبور می کند. این کار برای ساختن مقاومت مناسب در مسیر جریان عبور هوا انجام می شود.بازسازی مقادیر گرما و رطوبت در حد مخاط طبیعی بینی، زیرا پروتز ممکن است گرما رطوبت برگشتی از ریهها را محدود کند.
الگوی جریان هوای مختل شده پس از جراحی را به حالت اولیه بازگرداند و مطمئن شود که مقدار زیادی از جریان هوا به مدخل میانی بینی هدایت می شود.افزایش سطح مخاط بینی که با جریان هوا در تماس است و احساس وجود جریان هوا در بینی را افزایش می دهد، در میان همه موارد ذکر شده در بالا این کار باعث بهبود احساس تنفس بهتر هم می شود.
